Spektrum

Seçmenlerin “müşteri”, siyasetçilerin de “ürün” olarak kodlandığı günümüz demokrasisinde markalaşmadan kazanmak zor, hatta imkânsız.

Siyasette markalar: Kılıçdaroğlu vs. Erdoğan

Memleket Partisi lideri Muharrem İnce, 2018’de CHP’nin Cumhurbaşkanı adayıydı. 24 Haziran 2018’deki seçim, MHP lideri Devlet Bahçeli’nin çağrısı üzerine 20 Nisan’da ilan edilmiş, erkenden de öte “baskın seçim” olarak adlandırılmıştı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">2018'i hatırlayalım</h2>AK Parti ve MHP, 2017 referandumuyla kabul edilen Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini bir an evvel uygulamaya geçirmek istiyordu. Seçime hazırlıksız yakalanan muhalefet, ortak bir adayda uzlaşamadı. Abdullah Gül’ün muhalefetin ortak adayı olacağı iddiaları tepki çekti. Seçime çoklu aday stratejisiyle gidilmesiyle ilk turda Recep Tayyip Erdoğan’ın %50 oy oranına ulaşmasının engelleneceği düşünüldü. İkinci tura hangi aday kalırsa onun destekleneceği konusunda anlaşıldı.Çoğulculuğa değil, çoğunlukçuluğa dayanan başkanlık sistemlerinin doğası gereği iki partili sistemi dayattığı, oyu az olan partileri “kral yapıcı” konuma getirerek hak ettiklerinden fazlasını almalarına olanak tanıdığı gerçeği, siyaset bilimi kitaplarında yazsa da henüz Türkiye’de tecrübe edilmemişti.Gül’ün adaylığına baştan beri karşı çıkan İYİ Parti lideri Meral Akşener, ilk kez seçime girecek partisinin iddiasını göstermek üzere 2 Mayıs’ta adaylığını açıkladı. CHP adaysızdı. Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu, Adalet Yürüyüşü ile başlayan “muhalefet bloğunu kendi arkasında büyütme” stratejisinin henüz başlarındaydı ve kendini öne çıkarmayı planlamıyordu.Halk arasında “iyi hatip” olarak bilinen, AK Parti’ye TBMM’de ve meydanlarda yürüttüğü muhalefetiyle ünlenen, yıllarca CHP Grup Başkanvekilliği yapan, kurultayda Kılıçdaroğlu’nu devirmek isteyen Muharrem İnce, Kılıçdaroğlu’nun “Gel bakalım Muharrem” anonsuyla CHP’nin adayı olarak ilan edildiğinde tarih 4 Mayıs’tı.Kılıçdaroğlu kendisi açısından oldukça akıllıca bir strateji yürütüyordu. Parti tabanında ve halkta büyük karşılığı olan, gerçekten kazanabileceği düşünülen bir CHP’liyi aday yaparak partisinin yönetme iddiasını göstermişti. İnce kazanırsa, “kazandıran Genel Başkan” kendisiydi, kaybederse parti içindeki en büyük rakibini doğrudan vatandaşlar eliyle elemiş olacaktı.2018 seçimi, tarihe “adam kazandı” skandalıyla geçti. Hepimizin bildiği üzere İnce, seçim gecesi ortada yoktu. Öyle ki seçim gecesi kimi CHP’liler, İnce’nin “kaçırılmış olabileceği” iddiasını tartışıyordu. İnce seçim gecesi krizi öylesine kötü yönetmişti ki, yüksek lisans yaparken “karşılaştırmalı kriz yönetimi makalesi” ödevime “kötü kriz yönetimi örneği” olarak konu olmuştu.. (İyi örnek ise, Ekrem İmamoğlu’nun 31 Mart 2019 gecesi gösterdiği kriz yönetimi örneğiydi)<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Öğrenilmesi gereken dersler</h2>İnce’nin çok aceleye gelen kampanyasından da öğrenilecek çok şey vardı. İlk olarak, Akşener’in de pek çok kez belirttiği üzere, muhalif adayların ister istemez birbirleriyle de rekabet etmesi tüm muhalifleri yıpratmıştı. İkinci olarak ise, kapsayıcı olmayan ideolojik bir kampanya ve gürültülü mitingler CHP tabanında umut ve memnuniyet yaratsa da toplumsal muhalefetin tümünü konsolide edemiyordu.Kaybettiği seçimden sonra Memleket Hareketi’ni kuran İnce, Şubat 2021’de CHP’den “İşgal altında olan Atatürk'ün emanetini, işgalden kurtarmak için terk ediyorum.” diyerek istifa etti. Mayıs 2021’de ise Memleket Partisi’ni kurdu.Belli ki kampanya döneminde CHP tabanının kendisine “Erdoğan’ı yenmek” motivasyonuyla gösterdiği ilginin şahsıyla ilgili olduğunu, ona oy veren %30’u partisine taşıyabileceğini düşünüyordu. Parti aidiyeti kavramını, ittifaklar dengesini, hayatı muhaliflere dar eden Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı yenme motivasyonunu pek de hesaba katmamıştı. Partisini kurduktan sonra stratejisini en az iktidarı eleştirdiği kadar muhalefeti de eleştirmek, “muhalefete muhalefet etmek” üzerine kurdu.Bu strateji başarılı olmadı. İnce, Akşener’in 2018’de dört saatte ulaştığı adaylık için gereken 100 bin imza sayısına dört günde ancak ulaştı. Katıldığı programlarda CHP’yi tutarsızlıkla, HDP ile yan yana gelmekle suçlarken 2018’de “kuracağı kabinede HDP’lilerin de olacağını” söylediğini unutuyordu. Bugün Millet İttifakı’na karşı çıkan İnce, 2018’de “Akşener ve Karamollaoğlu’na Cumhurbaşkanı Yardımcılığı önereceğini”, “Millet İttifakı’nda tüm muhalefet partilerinin olması gerektiğini, tek adam rejimine son vermek için birleşilmesinin şart olduğunu” söylüyordu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İktidarın "kullanışlısı" olmak</h2>Kendi tutarsızlıkları bir bir ortaya çıkan İnce bugün, muhalefet oylarını bölmek isteyen Cumhur İttifakı için kullanışlı bir hale geliyor. Cumhur İttifakı, HÜDA PAR ya da Yeniden Refah gibi radikal ve çok az oyu alan partileri dahi ikna edip saflarına katarken stratejisini muhalefeti parçalamak üzerine de kuruyor.İktidar yanlısı basın İnce’nin muhalefeti eleştiren sözlerini manşetlere taşırken sosyal medyada İnce’yi destekleyen “troller” ortaya çıkıyor. İnce, seçimi ilk turdan kazanmak isteyen muhalefet seçmeninin gözünde bir “nefret objesine” dönüşüyor, “Erdoğan birinci, Kılıçdaroğlu ikinci, ben üçüncü olursam bakarsınız Kılıçdaroğlu çekilir, ikinci turda birinciyle üçüncü yarışır” gibi gerçeklikten uzak sözleriyle, dans hareketleriyle alay konusu oluyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İnce kendisini de dinamitliyor</h2>CHP’yi bir türlü affedememesi ve şahsi hırsları sebebiyle en büyük zararı muhalefet seçmeninin kazanma umutlarına verse de, kendi siyasi geleceğini de dinamitliyor. Hedeflediği tabanın o ya da bu şahsın peşinden değil, “Erdoğan’ı yenme, ülkeyi demokratikleştirecek ve kalkındıracak bir sistem kurma” vaadinin peşinde olduğunu göremiyor. &nbsp;Halbuki daha da geç olmadan Kılıçdaroğlu’na şerhli bir destek açıklasa ve eski liderinin Cumhurbaşkanlığı seçilmesine katkı sunsa, bunun kendi siyasi geleceğinin de önünü açması muhtemel.&nbsp;Ali Babacan, Temel Karamollaoğlu, Ahmet Davutoğlu gibi isimlerin Cumhurbaşkanı Yardımcısı olacağı bir Türkiye’de, Kılıçdaroğlu hükümetine ulusalcı bir muhalefetin doğması oldukça olası. Üstelik İYİ Parti’nin de iktidar ortağı olarak sorumluluk sahibi bir pozisyonda yer alacağı gerçeği, bu ulusalcı muhalefet boşluğunu İnce’nin doldurması ihtimalini güçlendiriyor.Bugün vereceği bir “şerhli destek”, İnce’ye 2028 seçimi yolunda büyük bir alan açabilir. İnce kolaylıkla "Erdoğan'ı yenmek için Kılıçdaroğlu'na destek veriyorum ve adaylıktan çekiliyorum. Bu, yönetiminde de onu destekleyeceğim anlamına gelmiyor." diyerek adaylıktan çekilebilir ve geniş bir seçmen grubunun saygısını kazanabilir. Tıpkı Fatih Erbakan'ın yaptığı gibi...Adaylık iddiasından vazgeçmemesi halinde, hele ki %3-4 oranında bir oy alarak Kılıçdaroğlu’nu %47-48’lerde bırakması ve ikinci turda ipi Erdoğan’ın göğüslemesi durumunda hem kendi seçmenlerini, hem de önümüzdeki 5 yılda ikna etmesi muhtemel potansiyel seçmenlerini büyük bir hayal kırıklığına uğratır.Hala geç değil. İnce, kaybettiği itibarını geri kazanabilir. Kılıçdaroğlu’na bugün destek verip, yarın tutarlı bir şekilde muhalefet ederse Türkiye’nin geleceğinde etkili bir siyasi aktör olarak yer edinebilir, partisini büyütebilir. Yoksa silinir gider, kendisinin de Teke Tek programında “bildiğini” söylediği üzere sokağa çıkamaz hale gelir. &nbsp;

İnce adaylıkta direterek kendi siyasi geleceğini de dinamitliyor. 

Muharrem İnce ne yapmak, nereye varmak istemektedir?

• CHP Genel Başkan Yardımcısı <a fr-original-style="" href="https://www.cumhuriyet.com.tr/siyaset/chpli-veli-agbaba-bizim-adayimiz-genel-baskanimiz-kemal-kilicdarogludur-1942844?utm_medium=Slider%20Haber&utm_source=Cumhuriyet%20Anasayfa&utm_campaign=Slider%20Haber" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Veli Ağbaba</a>, cumhurbaşkanlığı adaylığı tartışmalarına ilişkin "Bizim adayımız 6'lı masayı kuran, senin (Erdoğan'a yönelik) kimyanı bozan, Türkiye'de 16 Nisan'daki Adalet Yürüyüşü'nden itibaren toplumun tüm kesimlerini gündeme getiren, onlarla kol kola giren Genel Başkanımız Kemal Kılıçdaroğlu'dur"&nbsp;dedi.

Aposto Gündem

Anayasa Mahkemesi Enis Berberoğlu'nun bireysel başvurusu için oy birliğiyle, ikinci kez hak ihlali kararı verdi. &nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-01-27T16:28:59.259Z.jpeg" alt="Enis Berberoğlu"><figcaption>Kaynak: DHA</figcaption></figure><ul><li>Berberoğlu kimdir? Gazeteci, yazar ve siyasetçi olan Enis Berberoğlu 2009-2014 yılları arasında Hürriyet gazetesinde Genel Yayın Yönetmenliği yapmış, sonrasında istifa ederek Sözcü gazetesinde yazarlık yapmıştır. Kendisi 24, 25 ve 27'nci dönem CHP İstanbul milletvekilidir. &nbsp;</li><li>Yargılama süreci: Savcılık 2016 yılında MİT tırları görüntülerini Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar'a verdiği iddia edilen CHP milletvekili Enis Berberoğlu hakkında, "siyasal veya askerî casusluk" ve "örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dâhil olmamakla birlikte, örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek" suçundan 20 yıldan 30 yıla kadar hapis cezası istemiyle iddianame hazırlamış ve dosyanın, MİT tırları dava dosyasıyla birleştirilmesini talep etmişti. Aynı dönemde TBMM’ye Berberoğlu’nun dokunulmazlığının kaldırılması için fezleke gönderilmiş ve dokunulmazlık kaldırılmıştı. Haziran 2017’de dava görülmeye devam ederken Berberoğlu hakkında “devletin gizli kalması gereken bilgilerini, siyasal ve askerî casusluk maksadıyla açıklamak" suçundan 25 yıl hapis cezasına hükmedilmiş ve Berberoğlu devam eden davada kaçma şüphesi olduğu öne sürülerek tutuklanmıştı. &nbsp;</li><li>Adalet Yürüyüşü: Berberoğlu hakkında hükmün açıklanması sonrası CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, partisinin milletvekili Enis Berberoğlu’nun tutuklanmasını protesto etmek amacıyla Ankara'dan İstanbul'a yürünen "Adalet Yürüyüşü'nü" başlatmıştı. KıIıçdaroğlu gazetecilere yaptığı açıklamada "Kendi ülkemizde gazetecilerin hapiste olmasını istemiyoruz. Milletvekillerinin hapiste olmasını istemiyoruz. Kendi ülkemizde, birlikte, beraber, barış içerisinde yaşamak istiyoruz. Bir dikta yönetimi ile karşı karşıyayız" diye&nbsp;konuşmuştu. Dönemin Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ise yaptığı yazılı açıklamada bu protestonun yargı mensuplarını hedef gösterici ve tehdit eder nitelikte olduğunu, hiç kimsenin devletin yargı organlarına emir veremeyeceğini belirterek Kılıçdaroğlu’na tepki göstermişti. &nbsp;</li><li>Yargı Yolu: Berberoğlu, hakkında verilen 25 yıl hapis cezasına ve tutuklama kararına yargı yoluna başvurarak itiraz etti. İstinaf Mahkemesi, Aralık 2017’de yaptığı yeniden yargılamada yalnızca “devletin gizli belgelerini açıklamak” suçundan Berberoğlu hakkında 5 yıl 10 ay hapis cezasına hükmetti ve tutukluluğunun devamına karar verdi. Duruşmaya SEGBİS ile bağlanan Berberoğlu, "Moralinizi bozmayın 25 yılla başladı, 5 yıla düştü" dedi ve duruşma salonuna el salladı. &nbsp;</li><li>Milletvekilliği: Tutukluğu devam eden Berberoğlu 24 Haziran 2018’de CHP’den tekrar milletvekili seçildi ve avukatları Berberoğlu hakkındaki davanın yasama dokunulmazlığı sebebiyle durması yönünde Yargıtay’a talepte bulundu. Yargıtay Eylül 2018’de Berberoğlu hakkında verilen 5 yıl 10 ay hapis cezasını onadı ve milletvekilliği bitinceye kadar cezasının infazının durdurulmasına ve salıverilmesine karar verdi. 1 Ekim 2018’de Berberoğlu TBMM Genel Kurulu’nda milletvekili yemini etti. Haziran 2020’de ise CHP milletvekili Enis Berberoğlu’nun milletvekilliği, "kesin hüküm giydiğine dair mahkeme kararının kesinleşmesi" gerekçesiyle düşürüldü. Berberoğlu tekrardan tutuklanarak cezaevine gönderildi ancak tutukluluğunun ertesi günü koronavirüs tedbirleri kapsamında izinli olarak cezaevinden çıkarıldı. &nbsp;</li><li>Anayasa Mahkemesi: Kesinleşen infaz kararı sonrası Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulunan Berberoğlu hakkında "seçilme ve siyasette bulunma hakkı" ile "kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının” ihlal edildiğine hükmedildi. Ancak yerel mahkeme kararı tanımadı ve yeniden yargılamaya yer olmadığına karar verdi. Berberoğlu yerel mahkemenin kararına tekrar itiraz etse de üst mahkeme itiraz için karar verilmesine gerek olmadığına hükmetti. Bunun üzerine Berberoğlu Anayasa Mahkemesi’ne ikinci kez bireysel başvuruda bulundu ve Anayasa Mahkemesi “ihlal kararının gereğinin yerine getirilmemesi nedeniyle seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı ile kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği” iddiasını yeniden yerinde bularak bir kez daha oy birliğiyle ihlal kararı aldı. &nbsp;</li><li>Bir adım geriden: Anayasa Mahkemesi’nin Berberoğlu hakkında verdiği ilk ihlal kararı sonrası AYM üyesi Engin Yıldırım’ın, Anayasa Mahkemesi binasının fotoğrafını “ışıklar yanıyor” mesajıyla paylaşması gündem olmuş, Adalet Bakanı Abdülhamit Gül buna karşılık "Vesayet özlemi içinde olanlar, hukuk adına konuşma ehliyetini yitirirler. Işıkları Millet açar, Millet kapatır" mesajını&nbsp;paylaşmıştı. Mahkemenin ikinci kez verdiği ihlal kararında ise Adalet Bakanı Gül, bu kez "Anayasa Mahkemesi'nin verdiği kararlar bağlayıcıdır. Anayasa hükmü de bunu gerektirmektedir. Dolayısıyla hukuk güvenliği, hukukun üstünlüğü anlamında olması gereken, Anayasa Mahkemesi kararlarının uygulanmasıdır" ifadesinde&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMTE5NGQxMzcxNTc2MDAwNjcyMzk3OCZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5kdy5jb20lMjUyRnRyJTI1MkZnJTI1MjVDMyUyNTI1QkNsZGVuLWJlcmJlcm8lMjUyNUM0JTI1MjU5Rmx1LWElMjUyNUMzJTI1MjVBNyUyNTI1QzQlMjUyNUIxa2xhbWFzJTI1MjVDNCUyNTI1QjEtYXltLWthcmFybGFyJTI1MjVDNCUyNTI1QjEtYmElMjUyNUM0JTI1MjU5RmxheSUyNTI1QzQlMjUyNUIxYyUyNTI1QzQlMjUyNUIxZCUyNTI1QzQlMjUyNUIxciUyNTJGYS01NjMxMTI5NQ=="">bulundu.</a></li></ul>

Adalet Yürüyüşü ile ilgili hikayeler